ПРИРОДНО-СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОЕ РАЙОНИРОВАНИЕ И АГРОПРОИЗВОД-СТВЕННАЯ ГРУППИРОВКА ПОЧВ АРАРАТСКОГО ОКРУГА РЕСПУБЛИКИ АРМЕНИЯ В СИСТЕМЕ WRB

Жер ресурстарын тиiмдi пайдалануга, демек ауыл шаруашылыгыныц жалпы дамуына Yлесiн косатын бiрден б1р непз аумакты дурыс табиги ауыл шаруашылык аудандастыру болып табылады. Fылыми непзделген таботи ауыл шаруашылык; аудандастыру шарушылык саласын дурыс орналастыруга, маманданудыц орындалуына, тиiмдi ауыспалы егшшыжке, тшсшше ауыл шаруашылык дакылдарды ецдеу жэне енгiзуге, алдыцгы катарлы агротехникалык эрозияга карсы жэне агромелиоративтж эдiстердi колдануга септiгiн типзе алады. Макалада АР Арарат топырак округi аумагын табиги ауыл шарушылык аудандастыру туралы мэселелер карастырылган. Осы округтщ жер корыныц топырак жамылгысын зерттеудегi бар материалдардыц негiзiнде, жаца зерттеулердщ нэтйжелерi мен нактылау ауыл шаруашылык аудандастырудыц негiзiнде ауыл шаруашылыгы ендiрiсiндегi жерлердi негурлым тйiмдi зерттеу максатында топырак кунарлылыгына сипаттама берыдь Жан-жакты зерттеу негiзiнде, климат, жер бедер экспозиция, топырак тYзушi жыныстар, топырак туралы бар материалдарды корытындылау, сонымен катар экономикалык жэне ендiрiстiк факторларга баиланысты АР Арарат топырак округшщ табиги ауыл шаруашылык аудандастыру жэне агроендiрiстiк топыракты топтау сызбанускасы жасалды, белгiленген табиги -топырактык аудандар мен топырак топтарыныц кунарлылынына сипаттама берiлдi жэне де жердщ енiмдiлiгi мен кунарлылыгын арттырудыц непзп жолдары усынылды. Булар Республиканыц жер корыныц ешмдШгш арттыру мен паидануды жаксартуда карастырлаган агрозоотехникалык, мелйоратйвтi, агромелиративт жэне топыракты коргау iс-шараларын жоспарлауда пайдаланылады деп белгiлендi. Топырак Элемдж Рефератйвтi База (WRB) жYЙесiнiц топырак ресурстары крйтерййлерiне сэйкес келетiн Армения Республикасыныц жаца топырак классификациясы мен номенклатурасы усынылды.

natural-soil district, agronomic group of soils, hypsometric marks, irrigation erosion, compaction, secondary salinization of soils, irrigation, природно-почвенньш раион, агрономическая группа почв, гипсометрическии отметок, ирригационная эрозия, уплотнение, вторичное засоление почв, орошение

1. The world correlative base of soil resources: the basis for the international classification and correlation of soils. Compilers and scientific editors Targulyan V.O., Gerasimova M.I. Partnership of Scientific Publications KMC. - Moscow, 2007. - 280 p.

2. World reference base for soil resourses // A framework for international classification, correlation and communication, World Soil Resources Report 103. - Rome: FAO, 2006. -145 p.

3. World soil resourses. An explanatory note on the FAO World soil Resourses. Map at 1:25 000 000 scale. - 1991, Rev. 1, 1993.

4. Edilyan R.A, Melkonyan K.G. Natural agricultural zoning of the Armenian SSR // In the book: Soils of the Armenian SSR, ed. Hayastan. - Yerevan, 1976. - Pp. 350-369.

5. Edilyan R.A, Melkonyan K.G, Hovsepyan I.M. Agro-production grouping of soils of the Armenian SSR // In the book: Soil-agronomical Zoning and Agronomic Characteristics of Soils in Main Regions of the USSR. - M., 1982. - Pp. 81-86.

6. Edilyan R.A., Mkrtchyan R.S. Agro-ecological Assessment of Natural Conditions // In the book: Agricultural Management System of the Armenian SSR. Ed. Hayastan. - Yerevan, 1984. - Pp. 4-28.

7. Ghazaryan U.K., Mkrtchyan G. A., Melkonyan K.G. Features of Agro-Production Soil Cover of the Republic of Armenia // Materials of the X International Symposium, "Non-Traditional Plant Growing: Ecology and Health”. - Simferopol, 2001. - Pp. 28-30.

8. Dokuchayev V.V. Preliminary Report on Studies in the Caucasus in Summer 1899. -Tiflis, 1899. - 32 p.

9. Dokuchayev V.V. Lectures on Soil Science // Selected works. - M.: Rosselkhozedition, 1849. - Vol. 3. - P. 358.

10. The soils of the Armenian SSR, under the editorship of P. A. Edilyan and others. P.H. Hayastan, Yerevan, 1976, p.383, (in Russian).

11. Gaydamaka E.Y., Rozov N.N.,Shamko D.I. and others. Natural and Agricultural Zoning and Use of the USSR Land. - Moscow: Kolos, 1983. - 334 p.

12. Karmanov I.I., Rozov N.N, Bulgakov D.S. System of Characterization and Assessment of Soil Resources for Agricultural Research Purposes // In the book: Problems of Soil Science. - M.: Science, 1982. - Pp. 162-171.

13. Vadkovskaya N.N. Soil-Agronomical Zoning of the Central Economic Region // In the book: Soil-Agronomic Zoning and Agronomic Characteristics of Soils in Main Regions of the USSR. - M., 1982. - Pp. 28-37.

14. Kuprenchenkov M.T. Agro-Production Characteristics of Soils of Central and Eastern Ciscaucasia // In the book: Soil-Agronomic Zoning and Agronomic Characteristics of Soils in Main Regions of the USSR. - M,: 1982. - Pp. 86-95.

15. Tengiz F. Urushadze, Giorgi O. Ghamashidze. Soils of Georgia. Soil Resources of Mediterranean and Caucasus Countries. Extension of the European Soil Database. -2013. - P. 83-101.

16. Urushadzea T., Blumb W., Kvrivishvilia T. Classification of soils on sediments, sedimentary and andesitic rocks in Georgia by the WRB system // Annals of Agrarian Science. - 2016. - Vol. 14, Issue 4. - P. 351-355.

17. Simonyan S.E. Principles of Agro-Production Grouping of Lands of Mountainous Regions on the Example of Abovyan Region: abstract of thesis on scientific degree: of candidate of agricultural sciences. - Yerevan, 1975. - 55 p.

18. Ghazaryan H. Soils of Armenia. Soil Reources of Mediteranean and Caucasus Countries. - 2013. - P. 5-17.

19. Melqonyan K.G., Ghazaryan H.Gh., Manukyan R.R. “The environmental current situation of soilsof agricultural importance”, the level of the use of land, the improvement of management system and the ways of increasing effectiveness in the Republic of Armenia. - Yerevan, 2004. - P. 53.

20. Ghazaryan H.Gh., Kroyan S.Z. Genetic and agroindustrial features of meadow brown irrigated soils of Republic of Armenia in terms of climate change and desertification // Annals of Agrarian Science. - Tbilisi, 2016. - Vol. 14. - Pp. 326-330.

21. Bridges E.M. World soils. 3rd edition. - UK: Cambridge University Press, 1997. -176 p.