Каспии теңізінің солтүстік жағалауындағы топырақтар және олардың деградациясы.

Зерттеудің мақсаты, Каспии теңізінің жағалауындағы топырақ жамылғысының қазіргі жағдаи ын кешенді бағалау және топырақтың деградация процестерін анықтау болды. Зерттеу нысандары Каспии теңізінің солтүстік жағалауындағы қазіргі Жаиық өзеніне іргелес бөлігінің топырағы мен топырақ жамылғысы болып табылады. Аумақтағы топырақ трансформациясы, антропогендік әсердің артуына ғана емес, сонымен қатар соңғы жылдары Каспии теңізі деңгеи інің төмендеуіне және де топырақ түзілу факторларының өзгеруіне баиланысты. Сипатталатын аумақтың зерттелу дәрежесін бағалау үшін заманауи және алдыңғы топырақ зерттеулерінің материалдарын іріктеу және талдау жұмыстары жүргізілді. Топырақ зерттеулерінің нәтижелері боиынша учаске аумағы 26 таксаномиялық топырақ түрлеріне бөлінді. Топырақтың деградация дәрежесін бағалау жұмысы жүргізілді. Алынған материалдар негізінде, топырақ картасы және Каспии теңізінің солтүстік жағалауындағы топырақтың деградация картасы жасалынды.

1. Пачикина Л.И. Приморские почвы Северного Прикаспия / Почвенно-географические и мелиоративные исследования в Казахстане. – Алма-Ата: Изд-во АН Каз ССР, 1962. – 190 с.

2. Генезис и классификация полупустынных почв. – М.: Наука, 1966. – 236 с.

3. Фаизов К.Ш. Почвы Казахскои ССР. Вып. 13. Гурьевская область. – Алма-Ата: Наука, 1970. – 352 с.

4. Почвенное районирование Прикаспийской низменности и перспективы ее сельскохозяйственного использования / Научные труды Почвенного института им. В.В. Докучаева. – М., 1977. – 77 с.

5. Почвенно-мелиоративные условия междуречья Волга–Урал. – Алма-Ата: Наука, 1979. – 256 с.

6. Междуречье Волга–Урал как объект орошения. – Алма-Ата: Наука, 1982. – 240 с.

7. Ерохина О.Г., Пачикин К.М. Основные закономерности формирования и структура почвенного покрова Северного Прикаспия// Почвоведение и агрохимия. – 2009. - № 4. - С. 5-12.

8. Ерохина О.Г., Пачикин К.М. Особенности формирования и структура почвенного покрова Северо-Восточного Прикаспия// Почвоведение и агрохимия. – 2010. - № 4. - С. 5-14.

9. Ерохина О.Г., Пачикин К.М., Насыров Р.М., Касымов М.А., Лукбанова Р.С Антропогенная трансформация почвенного покрова Северо-Восточного Прикас-пия// Почвоведение и агрохимия. – 2011. - № 3. -С. 5-14.

10. Голицин Г. С. Каспий поднимается// Новый мир. – 1995. - № 7. – С. 87-103.

11. Бузмаков С.А., Кулакова С.А. Оценка состояния почвенного покрова на территории нефтяных месторождений// Географ. Вестник. - 2010. - № 4. - С. 37-41.

12. [Электронный ресурс]:Мукашева М.А. Современное состояние почвенного покрова города Караганды. Режим доступа: http://www.rusnauka.com/11_NPE_2012/Ecologia/6_107686.doc.htm, свободный.

13. Таций Ю.Г. Оценка состояния почвенного покрова в зоне действия Карабашского медеплавильного комбината после его модернизации// Геохимия ландшафтов и география почв (к 100-летию М. А. Глазовской). Доклады Всерос-сийской научной конференции. Москва, 4–6 апреля 2012 г., М.: Географический факультет МГУ. - 2012. – С. 317-318.

14. Деградация и охрана почв / Под ред. Добровольского Г.В. – М.: Изд МГУ. – 2002. – 654 с.

15. Инструкция по осуществлению государственного контроля за охраной и использованием земельных ресурсов. РНД 03.7.0.06-96. – Алматы: Министерство экологии и биоресурсов Республики Казахстан. - 1996. - 25 с.

16. Экологические требования в области охраны и использования земельных ресурсов (в том числе земель сельскохозяйственного назначения). – РНД. – Астана: Министерство сельского хозяйства РК. - 2005.

17. Исаченко А.Г. Методы прикладных ландшафтных исследований. - Л.: Нау-ка, 1980. – 222 с.

18. Соколов И.А. Теоретические проблемы генетического почвоведения. Новосибирск: Гуманитарные технологии. 2004. – 288 с.

19. Яшин И.М., Шишов Л.Л., Раскатов В.А. Почвенно-экологические исследования в ландшафтах. – М.: Изд-во МСХА, 2000. – 558 с.

20. Корсунов В.М., Красеха Е.Н., Ральдин Б.Б. Методология почвенных эколо-го-географических исследований и картографии почв. – Улан-Удэ: Изд-во БНЦ СО РАН, 2002. – 232 с.

21. Смирнов Л.Е. Аэрокосмические методы географических исследований. – СПб.: Санкт-Петербургскии Университет, 2005. – 348 с.

22. Кравцова В.И. Космические методы исследования почв. – М.: Аспект-Пресс, 2005. – 180 с.

23. Почвенная съемка. М.: Изд-во АН СССР, 1959. – 346 с.

24. Розанов Б.Г. Морфология почв. – М.: Академический проект, 2004. – 432 с.

25. Аринушкина Е.В. Руководство по химическому анализу почв. М.: МГУ, 1962. - 491 с.

26. Александрова Л.Н., Найденова О.А. Лабораторно-практические занятия по почвоведению. Л.: Агропромиздат, 1986. – 295 с.