ТОПЫРАҚ ДЕНСАУЛЫҒЫНЫҢ КОНЦЕПЦИЯСЫ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ ТОПЫРАҚ ДЕНСАУЛЫҒЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІ
https://doi.org/10.51886/1999-740X_2023_2_91
Аңдатпа
Шолуда топырақ денсаулығы тұжырымдамасының микробиологиялық аспектісі талқыланады. «Топырақ денсаулығы» тұжырымдамасы «Бір Денсаулық» тұжырымдамасының ажырамас бөлігі болып табылады. 2004 жылы «Бір әлем, Бір Денсаулық» конференциясында ауру динамикасындағы адамдар, жануарлар және қоршаған орта арасындағы баи ланыстар атап өтілді. Жұмыста топырақ денсаулығының интегралды және жеке көрсеткіштері бои ынша топырақ құнарлылығын бағалау әдістері және тиісті бағалау шкалалары сипатталған. Топырақ денсаулығының заманауи, сыналған сынақтары қарастырылып, сипатталған. Топырақ денсаулығының көрсеткіштерін стандарттау үшін техникалық регламенттер келтірілген.
Авторлар туралы
А. А. Құрманбаев
Ө.О.Оспанов атындағы Қазақ топырақтану және агрохимия ғылыми зерттеу институты
Қазақстан
Қазақстан
Алматы қаласы, әл-Фараби даңғылы, 75 В
Т. Р. Сүндет
Ө.О.Оспанов атындағы Қазақ топырақтану және агрохимия ғылыми зерттеу институты
Қазақстан
Қазақстан
Алматы қаласы, әл-Фараби даңғылы, 75 В
Әдебиет тізімі
1. «Единое здоровье» [Электронный ресурс]. Режим доступа к саи ту: https://www.fao.org/one-health/ru/, свободный .
2. Doran, J. W. & Parkin, T. B. in Defining Soil Quality for a Sustainable Environment Vol. 32// (eds Doran, J. W., Coleman, D. C., Bezdicek, D. F. & Stewart, B. A.). Soil Science Society of America. - 1994. С. 1–21.
3. Principles and Applications of Soil Microbiology (Third Edition)// 14-Applied aspects of soil carbon. - 2021. - P. 363-384.
4. Семенов А.М., Спиридонов Ю.Я., Торопова Е.Ю., Глинушкин А.П. Здоровая почва – условие устойчивости и развития арго- и социосфер (проблемно-аналитический обзор)// Известия РАН. Серия биологическая. – 2020. - №1. - C.12–21.
5. [Электронный ресурс]. Режим доступа к сайту: Haney Test Interpretation Guide v1.0 Ward Laboratories Inc. Доступно на Haney-Rev-1.0-Interpretation-Guide.pdf (wardlab.com), свободный .
6. Пат. RU 2408885. Семенов А.М., Бубнов И. А., Ван Бругген А.Х.К. Семенова Е.В. / Способ определения параметра здоровья у образцов почвы, компостов и других твердых субстратов/ от 10.01.2011.
7. Mohamed, Abdelrhman & Sanchez, Eduardo & Sanchez, Natalie & Friesen, Maren & Beyenal, Haluk. (2021)// Electrochemically Active Biofilms as an Indicator of Soil Health. Journal of The Electrochemical Society. – 2021. – P. 168.
8. Alexis Thoumazeau, Ce cile Bessou, Marie-Sophie Renevier, Jean Trap, Raphae l Marichal, Louis Mareschal, Thibaud Decae ns, Nicolas Bottinelli, Benoı t Jaillard, Tiphaine Chevallier, Nopmanee Suvannang , Kannika Sajjaphan, Philippe Thaler, Fre de ric Gay, Alain Brauman. Biofunctool®: a new framework to assess the impact of land management on soil quality. Part A: concept and validation of the set of indicators// Ecological Indicators. – 2019. – Vol. 97. – P. 100-110.
9. Upendra M.S., Liptzin D., Dangi M.S. Enzyme activities as soil health indicators in relation to soil characteristics and crop production// Agrosystems, Geosciences & Environment. – 2022. – P. 5.
10. Doran J. W., Parkin T. B. Quantitative indicators of soil quality: a minimum data set //Methods for assessing soil quality. – 1997. – Т. 49. – С. 25-37.
11. Цит. по Mukhopadhyay S., Masto R.E., Tripathi R.C., Srivastava N.K. Application of Soil Quality Indicators for the Phytorestoration of Mine Spoil Dumps// In Phytomanagement of Polluted Sites: Market Opportunities in Sustainable Phytoremediation. 1st Edition – Ed.: Vimal Chandra Pandey, Kuldeep Bauddh. – 2018. – P. 361-388.
12. Sholeye A.R., Ojuederie O.B., Babalola O.O. Soil Quality Indicators; Their Correlation and Role in Enhancing Agricultural Productivity// Food Security and Safety. – 2022.- P. 271-285.
13. Ashraf M.N., Waqas M. A., Rahman S. Microbial Metabolic Quotient is a Dynamic Indicator of Soil Health: Trends, Implications and Perspectives (Review)// Eurasian Soil Science. - Vol. 55. - № 12. - Р. 202.
14. Atoloye IA, Adesina IS, Sharma H, Subedi K, Liang C-L, Shahbazi A, et al. Hemp biochar impacts on selected biological soil health indicators across different soil types and moisture cycles// PLoS ONE. – 2022. – Vol.17(2).
15. Schindelbeck, R.R., Moebius, B.N., Moebius-Clune, D.J., Kurtz, K., Van Es, H. Cornell University Comprehensive Assessment of Soil Health Laboratory Standard Operating Procedures. – 2016. - Р 12.
16. Williams H., Colombi T., Keller T. The influence of soil management on soil health: An on-farm study in southern Sweden// Geoderma. - 2020. – Р. 360.
17. Norris C.E., Bean G.M., Cappellazzi S.B., Cope M., Greub K.L. H., Liptzin D., Honeycutt, C.W. Introducing the North American project to evaluate soil health measurements// Agronomy Journal. - 2020. – Р. 21.
18. Tony Yang, Kadambot H.M. Siddique, Kui Liu. Cropping systems in agriculture and their impact on soil health-A review// Global Ecology and Conservation. – 2020. – Vol. 23. – 13 p.
19. Семенов М.В. Метабаркодинг и метагеномика в почвенно-экологических исследованиях: успехи, проблемы и возможности// Журнал общей биологии. – 2019. – Т. 80, № 6. – С. 403–417.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Құрманбаев А.А., Сүндет Т.Р. ТОПЫРАҚ ДЕНСАУЛЫҒЫНЫҢ КОНЦЕПЦИЯСЫ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ ТОПЫРАҚ ДЕНСАУЛЫҒЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІ. Топырақтану және агрохимия. 2023;(2):91-106. https://doi.org/10.51886/1999-740X_2023_2_91
For citation:
Kurmanbayev A.A., Sundet T.R. Soil health concept and modern soil health indicators. Soil Science and Agrichemistry. 2023;(2):91-106. (In Russ.) https://doi.org/10.51886/1999-740X_2023_2_91
Қараулар:
336
Мақаланы эл. пошта арқылы жіберу 