ҚАЗАҚСТАННЫҢ ОҢТҮСТІК-ШЫҒЫСЫ ЖАҒДАЙЫНДА ҚЫСҚА МЕРЗІМДІК ҰРЫҚ АЛМАСУ АУЫСПАЛЫ ЕГІСТІК ДАҚЫЛДАРЫНА ОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МИНЕРАЛДЫҚ ТЫҢАЙТҚЫШТАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІКТЕРІ
Аннотация
Макалада кыска мeрзiмдiк ¥рык алмасу ауыспалы епстж дакылдарына (жаздык рапс, жаздык арпа, зыгыр, соя) колданылган эртYрлi тыцайткыштардыц энергетикалык тйiмдiлiктeрiнiц мэлiмeттeрi кeлтiрiлгeн. Энергетикалык коэфйцeнттeрдiц шамалары, колданылган тыцайткыштардыц тYрлeрi мен зерттелген дакылдардыц биологиялык ерекшелжерше тiкeлeй тэуeлдi болатындыгы аныкталды. Ауыспалы епстж дакылдарына колданылган тыцайткыштар тYрлi косымша eнiмдeрдi камтамасыз ете отырып, осы косымша eнiмдeрдi алуга ж¥мсалган энергияны артыгымен жабатын энергияларды калыптастырады. Жаздык рапска колданылган тыцайткыштардыц энергетикалык коэффициент 1,0 мен 4,4 бiрлiктi, майлы зыгырда 2,3 пен 8,8 бiрлiктi, жаздык арпа дакылында 2,3 пен 3,8 бiрлiктi жэне соя дакылында 1,63 жэне 9,8 бiрлiктi к¥рады. Тыцайткыштарды eндiру мен колдануга ж¥мсалган энергияныц шамалары тыцайткыштардыц тYрлeрi мен нормаларына байланысты 2520-18900 МДж/га аралыгында eзгeрдi. Тыцайткыштарды пайдаланудыц энергетикалык коэффйЦйeнтi оц шаманы к¥рап, барлык варианттарда бiрдeн жогары болды. Минералдык тыцайткыштарды пайдалану кeзiндe, энергияныц аз шыгыны (К-9,8) баска дакылдармен салыстырганда (зыгыр, арпа) азот тыцайткыштарын кажет eтпeйтiн соя дакылында баикалды.
Авторлар туралы
А. . Умбетов
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Э. . Балгабаев
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Ж. . Бакенова
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Т. . Василина
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Ж. . Елемесов
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Ж. . Ошацбаева
Цазак ¥лттык Аграрлыкуниверситет
Қазақстан
Қазақстан
Әдебиет тізімі
1. Горшков П.А., Приступа С.А. Влияние систематического применения удобрении в севообороте на усвоение почвенного и атмосферного азота горохом и баланс азота в почве // Агрохимия ,1974. - №10.- С.55-60.
2. Кожемяков А.П., Доросинскии Л.М. Роль нитрагинизации в повышении урожая и накоплении белка бобовыми культурами / тр. ВНИИ с-х микробиологии. - Л.,1987.-Т.57.- С. 7-12.
3. Зерфус В.М, Щитов А.Г., Козлова ГЯ. Факторы, определяющие формирования симбиотического аппарата и его влияния на продуктивность зернобобовых культур в Западнои Сибири // Агрохимия, 1997. -№12.- С.27-31
4. Вавилов П.П., Пасыпанов Г.С. Бобовые культуры и проблемы растительного белка - М.: Россельхозиздат ,1983. - 256 с.
5. Шабаев В.П., Смолин В.Ю. Эффективность различных штамов Rhizobium leguminosarum на фоне внесения в почву минерального азота // Агрохимия, 1993. - №7. -С.21-26
6. Агафонов Е.В., Агафонова Л.Н., Гужвин С.А. Удобрение сои на черноземе обыкновенном в условиях орошения // Агрохимия, 2004. - №6. -С.42-50.
7. Белышкина М.Е. Анализ и перспективы производства сои в России и мира // Кормопроизводство, 2013. - №7.- С.3-6.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Умбетов А., Балгабаев Э., Бакенова Ж., Василина Т., Елемесов Ж., Ошацбаева Ж. ҚАЗАҚСТАННЫҢ ОҢТҮСТІК-ШЫҒЫСЫ ЖАҒДАЙЫНДА ҚЫСҚА МЕРЗІМДІК ҰРЫҚ АЛМАСУ АУЫСПАЛЫ ЕГІСТІК ДАҚЫЛДАРЫНА ОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МИНЕРАЛДЫҚ ТЫҢАЙТҚЫШТАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІКТЕРІ. Топырақтану және агрохимия. 2019;(2):75-84.
For citation:
Umbetov A., Balgabayev A., Bakenova Zh., T V., Elemesov Zh., Oshakbayeva Zh. ENERGY EFFICIENCY OF MINERAL AND ORGANIC FERTILIZERS UNDER CROPS OF SHORT CROP ROTATION IN THE IRRIGATED CONDITIONS OF SOUTHEAST OF KAZAKHSTAN. Soil Science and Agrichemistry. 2019;(2):75-84. (In Russ.)
Қараулар:
67
Мақаланы эл. пошта арқылы жіберу 